ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑ
Το παιχνίδι είναι μια εκδήλωση όλων των εποχών. Από τους
αρχαιότατους ακόμα χρόνους παρακίνησε την προσοχή και τη σκέψη των ανθρώπων
και αποτέλεσε αντικείμενο παράστασης στην τέχνη καθώς και αντικείμενο περιγραφής
στη λογοτεχνία και την ποίηση (Αντωνιάδης, 1994).
«Το παιχνίδι είναι αρχαιότερο
από τον πολιτισμό» |
(Χουϊζίνγκα Γ., 1989, σελ. 11), μιας και η ύπαρξη πολιτισμού
προϋποθέτει πάντα την ύπαρξη ανθρώπινης κοινωνίας, ενώ η ύπαρξη παιχνιδιού
δεν απαιτεί παρόμοια προϋπόθεση, παράδειγμα οι απλούστερες μορφές παιχνιδιού
στα ζώα.
Το παιχνίδι διαχωρίζεται από το καθήκον και την εργασία.
Συνήθως παρουσιάζεται σαν ξεκούραση, γέμισμα του χρόνου τις ελεύθερες ώρες,
σαν ξεγνοιασιά και αναψυχή, σα χαλάρωμα.
Συχνά οι ενήλικες θεωρούν το παιχνίδι χάσιμο χρόνου ή το θεωρούν μια δραστηριότητα δευτερεύουσας σημασίας, γιατί δεν έχουν κατανοήσει ότι για το παιδί είναι αντίθετα η πιο σοβαρή ενασχόληση και ότι αυτή η ενασχόληση παίζει ένα πολύ σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξή του και στη διαμόρφωση της προσωπικότητάς του. Δεν είναι λίγοι οι εκπαιδευτικοί που πιστεύουν ότι η εργασία και η μάθηση δεν μπορεί να συμβαδίζει με την έννοια της ευχαρίστησης και του παιχνιδιού, γι' αυτό και συχνά δυσανασχετούν, όταν την ώρα του μαθήματος οι μαθητές τους κινούνται, αστειεύονται ή δείχνουν χαρούμενοι (Αντωνιάδης, 1994)
Συχνά οι ενήλικες θεωρούν το παιχνίδι χάσιμο χρόνου ή το θεωρούν μια δραστηριότητα δευτερεύουσας σημασίας, γιατί δεν έχουν κατανοήσει ότι για το παιδί είναι αντίθετα η πιο σοβαρή ενασχόληση και ότι αυτή η ενασχόληση παίζει ένα πολύ σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξή του και στη διαμόρφωση της προσωπικότητάς του. Δεν είναι λίγοι οι εκπαιδευτικοί που πιστεύουν ότι η εργασία και η μάθηση δεν μπορεί να συμβαδίζει με την έννοια της ευχαρίστησης και του παιχνιδιού, γι' αυτό και συχνά δυσανασχετούν, όταν την ώρα του μαθήματος οι μαθητές τους κινούνται, αστειεύονται ή δείχνουν χαρούμενοι (Αντωνιάδης, 1994)
Αυτές οι αντιλήψεις γονέων και εκπαιδευτικών δε συντελούν
στη δημιουργία κατάλληλου περιβάλλοντος και έχουν αρνητικές τελικά επιπτώσεις
στην ανάπτυξη του παιδιού. Η τεχνολογική επανάσταση και οι κοινωνικές συνθήκες
της εποχής μας οδήγησαν στην αλλαγή των συνθηκών διαβίωσης.
Ο τεχνοκρατικός
τρόπος της σύγχρονης ζωής, για παράδειγμα η ζωή στις πολυκατοικίες, χωρίς
αυλές, χωρίς κατάλληλα πάρκα ή άλλο ελεύθερο χώρο για παιχνίδι, καταδικάζουν
τα παιδιά σε παθητικότητα και απραξία. Η τηλεόραση και η αλόγιστη χρήση
των ηλεκτρονικών παιχνιδιών κατακλύζουν τη ζωή του παιδιού. Αυτή η αδράνεια,
στην οποία έχει καταδικαστεί το παιδί, μόνο αρνητικές συνέπειες μπορεί
να έχει στην όλη ψυχοσωματική του ισορροπία (Γρίβα, 1987).
Αποτελεί λοιπόν επιτακτική ανάγκη σήμερα παρά ποτέ, να
συνειδητοποιήσουμε το σημαντικό ρόλο που διαδραματίζει το παιχνίδι στη
σωματική, διανοητική, συναισθηματική και κοινωνική ανάπτυξη του παιδιού.